Kitap tanıtım köşemizde bugün tanıtım öncesi zevkle okuduğumuz Anadolu Aşıklarından Dadaloğlu var. İş Bankası Kültün Yayınlarından çıkan Anadolu Aşıkları Dadaloğlu adlı eser Ahmet Şükrü Esen’in derlemeleri ve Prof. Dr. İsmail Görkem’in hazırlığı ortaya çıkarılmış güzel bir kaynak eser.
Kitabın kapak bilgilerinden edindiğimiz bilgileri göre Anadolu Aşıkları Dadaloğlu kitabı; Ahmet Şükrü Esen’in 30 yıllık değerleme çabaları sonucunda yazdığı defterler üzerine Pertev Naili Boratav, arkadaşları Remy Dor ve A. Fuat Özdemir’in başlattığı aşık edebiyatı ve anonim halk edebiyatı çalışmaları Anadolu aşıkları dizisiyle kalıcı bir külliyata dönüşür.
Bu külliyattan biri de Dadaloğlu. Dadaloğlu; “Kalktı göç eyledi Avşar illeri” diye başlayan meşhur dizesiyle efsaneleşmiş dillere yazılara sohbetlere istemiş bir Anadolu aşığıdır.
Göçebe ve yarı göçebe Türkmen aşiretlerinin var olma mücadelesi Anadolu’da yaylak kışlak kışlaktan yaylağa göçerler, günlük yaşam aşiret beylerinin birbirleriyle rekabetleri, devlete başkaldırıları Dadaloğlu fikirlerinin temel öğeleridir. Yaşar Kemal’in vurguladığı gibi Dadaloğlu, Avşar da yetişen şairlerin hep gür baş kaldıran sesidir.
“Kalktı göç eyledi Avşar illeri”
Kalktı göç eyledi Avşar illeri” diye başlayan meşhur dizenin yazarı Dadaloğlu kitabını kültür hayatımızı kazandıranlara teşekkür ediyoruz.
Bu kitaptaki çalışması ile Ahmet Şükrü Esen,’in hazırlığına 100 yıl önce giriştiği divandan geriye kalan şiirler gün yüzüne çıkıyor.
Dadaloğlu, Türk kültürünün ve Türk edebiyatının dönüm noktalarından biri ve yönünü arayan gençlerimizin neslimizin tam da bu noktada izlerini bulacağı kaynak bir eser.
Anadolu Aşığı Dadaloğlu; bir başucu kitabı olarak herkesin bir değil birkaç defa zavkle okuyacağı bir eser.
İşte Anadolu Aşıklarından Dadaloğlu‘nun dillere destan şiirlerinden bazıları
DİLE DİLEĞİNİ KUTLAKA VERİR
Ey ağalar sizden bir haber sorayım
İman selameti nerede olur.
Arıt sıtkını yalvar da Allah’a
Dile dileğini mutlaka verir.
Benim sözüm size öğüt olursa
Kadir Mevlam dileğimi verirse
Kendi kötü kalbi fesat olursa
Keser kısmetini elinden alır.
Hakk’ın emrettiği beş vakit namaz
Yalvar Allah’ına yazıda koymaz
Kâmil olanlar da yalan söylemez
Yalan söyleyenler imansız olur.
Dadal Oğlu’m da der ki tükendi sözüm
Düzen tutmaz oldu kırıldı sazım
Rüyamda gördüm de ağladı gözüm
Kabire varınca sivalci gelir
DAĞILMAN YOLDAŞLAR BİZE ÜNDÜR BU
Padişah fermanlısı da kır atlı gelir
Fermuarlı olanlar da vurmadan ölür
Geçer kara gün de böyle mi kalur
Dalman yoldaşlar bize gündür ündür bu
Pek zor olur aslan payı alınmaz
Düşmanların siyaseti bilinmez
Her vakitte böyle fırsat bulunmaz
Kokularsan bir domurcuk gül dur bu
Biz de n’ittik idi Antap iline
Nameler göndermiş AInadolu’ya
Bizden nakkaş kalsın İmirz’Ali’ye
Koç yiğite kanlı göğnek dondur bu
KÖTÜLER DE ATTAN DÜŞER FEN’OLUR
Koç yiğit başına bir hal gelince
Dereler de bozkurdlarda üün olur
Koç yiğitler döne döne dövüşür
Kötüler de attan düşer fen(a)a olur
Koç yiğit gıdasın almış eline
Serin koymuş yoldaşının yoluna
Kalkan paralarına zırhlar bölüne
Koç yiğide kanlı gömlek don olur
Koç yiğit cidasın almış atıyor
Ağ elleri kızıl kana batıyor
Kötüler yoldaşın komuş kaçıyor
Kaç kötü şimdi geri dön olur
Dadal’ım (da) derki sıra söğütler
İman ehli biribirin öğütler
Altı arap atlı şahbaz yiğitler
Atarlar cidayı üstü kan olur
Kaynak: Ahmet Şükrü Esen, Prof. Dr. İsmail Görkem, Anadolu Âşıkları II DADALOĞLU, İş Bankası Kültür Yayınları,
